Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 Sách Kết nối tri thức với cuộc sống - Bài 4: Quê hương yêu dấu - Tiết 49+50: Văn bản "Cây tre Việt Nam"

Tên truyện dân gian có liên quan đến cây tre 
Tên một vài câu tục ngữ có hình ảnh tre: 
Tên bài thơ có hình ảnh tre : 
Tên 1 số nhạc cụ làm từ tre 
TRÒ CHƠI: ĐỒNG ĐỘI 
Thời gian: 1 phút 
Nhiệm vụ: Cả tổ chuyền giấy và ghi vào. 
Tre xanh 
Xanh tự bao giờ? 
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh 
Thân gầy guộc, lá mong manh 
Mà sao nên lũy nên thành tre ơi? 
Ở đâu tre cũng xanh tươi 
Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu 
Cây tre Việt Nam 
Thép Mới 
I. Tìm hiểu chung 
1. 
Tác giả 
Thép Mới tên thật là 
(1925 – 1991) 
Quê quán: 
Chuyên viết về đề tài 
Chiến tranh Đông Dương 
 và 
Ông vừa là một .. 
sắc sảo vừa là một người 
 .kiên cường. 
Hãy chọn từ khóa , điền chính xác các thông tin về tác giả. 
1.Hà Văn Lộc 
2. Chiến tranh 
Việt Nam 
3.Hà Nội . 
4.chiến sĩ 
cách mạng 
5.nhà báo 
2. 
Tác phẩm 
Năm sáng tác: 1955 
Lời bình cho bộ phim “Cây tre Việt Nam” của các nhà điện ảnh Ba Lan 
Thể loại : Tùy bút 
PTBĐ : Miêu tả + Thuyết minh + Biểu cảm + Nghị luận 
Bố cục 
Đoạn 1: 
Từ . đến . 
Đoạn 2: 
Từ . đến . 
Đoạn 3: 
Từ . đến . 
. 
. 
. 
Nội dung chính 
Bố cục 
Đoạn 1: Từ đầu chí khí như người 
Đoạn 2: Tiếp chiến đấu 
Đoạn 3: 
Còn lại 
Giới thiệu chung về cây tre VN 
Sự gắn bó của cây tre với con người VN 
Vai trò của tre ở hiện tại và tương lai 
Cây tre là biểu tượng của con người Việt Nam :ngay thẳng,thuỷ chung,can đảm . 
II. Đọc hiểu văn bản 
1. Vẻ đẹp của cây tre Việt Nam 
Hình dáng 
Màu sắc 
Môi trường sống 
Phẩm chất 
1. Vẻ đẹp của cây tre Việt Nam 
- Măng mọc thẳng 
Hình dáng 
- mộc mạc, màu tươi nhũn nhặn 
Mộc mạc , nhũn nhặn, cứng cáp , dẻo dai , thanh cao , giản dị, có chí khí . 
Phẩm chất 
Nhân hóa + Điệp ngữ + So sánh + Liệt kê + Từ láy 
Nghệ thuật 
 N hững phẩm chất tốt đẹp của người VN 
Màu sắc 
CÂY TRE VIỆT NAM 
- Vẻ đẹp giản dị 
- S ức sống mãnh liệt 
- P hẩm chất quý báu 
2. Ý nghĩa c ủa tre đối với n ông dân, ngư ời d ân Vi ệt Nam 
Trong 
Cuộc sống SH, LĐ 
Trong 
chiến đấu 
Trong đời 
sống tinh 
 thần 
a.Trong cuộc sống, sinh hoạt,lao động 
Tre ăn ở với người đời đời kiếp kiếp 
Tre là cánh tay của người nông dân, giúp người trăm nghìn công việc khác nhau 
 T re là người bạn khăng khít với đời sống hàng ngày, cảm thông, chia sẻ, đỡ đần 
b.Trong đời sống tinh thần 
Là nơi lưu giữ một nền văn hóa lâu đời. 
Là nguồn vui của trẻ thơ cho đến người già. 
 Lọt lòng trong chiếc nôi tre 
 Nhắm mắt xuôi tay trên chiếc giường tre 
c/Trong chiến đấu 
- Tre lại l à đồng chí chiến đấu của ta ... 
- Tre l à vũ khí 
- Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù . 
- Tre xung phong v à o xe tăng đại bác . 
- Tre giữ l à ng, giữ nước, giữ mái nh à tranh, giữ đồng lúa chín . 
- Tre hi sinh để bảo vệ con người. 
Gậy tre 
Chông tre 
Ngọn tầm vông 
c/Trong chiến đấu 
đồng chí 
vũ khí 
chống 
xung phong 
giữ l à ng, giữ nước, 
giữ mái nh à tranh , 
 giữ đồng lúa chín . 
hi sinh , bảo vệ 
?: Những từ ngữ trên thường dùng để miêu tả đối tượng nào? Nay dung cho cây tre có tác dụng gì? 
=>Nhân hóa, điệp từ, giàu tính nhạc. 
CÂY TRE VIỆT NAM 
Tre anh hùng chiến đấu 
 Là vũ khí, là đồng chí, là đồng đội sát cánh sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì Tổ quốc 
Tre là phương tiện để con người bộc lộ cảm xúc (Tiếng sáo) 
Tre là biểu tượng cho sự tiếp nối của các thế hệ con người 
Tre mãi là người bạn đồng hành chung thủy của con người 
Tre là tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam. 
III. Tổng kết 
Sử dụng nhiều chi tiết, hình ảnh chọn lọc mang ý nghĩa biểu tượng. 
Nghệ thuật 
Sử dụng thành công phép nhân hóa. 
Lời văn giàu xúc và nhịp điệu. 
Nội dung 
 Vẻ đẹp và sự gắn bó của cây tre với đời sống dân tộc ta. 
 Sự am hiểu về cây tre, t ì nh cảm sâu nặng, yêu quý, trân trọng, tin tưởng v à tự hào đối với cây tre VN của tác giả 
Tre già khó uốn. Tre non dễ uốn. 
(Tục ngữ) 
Lạt này gói bánh chưng xanhCho mai lấy trúc, cho anh lấy nàng. 
THẢO LUẬN 
TRE XƯA 
TRE NAY 
Rung chuông vàng 
Luật chơi 
* Sau khi nghe câu hỏi mỗi thí sinh dự thi có 15 giây suy nghĩ đưa ra đáp án 
* Hết 15 giây các thí sinh đồng loạt nâng đáp án, nếu đáp án đúng thì tích vào bảng trả lời. Nếu đáp án sai thì sửa vào bảng trả lời. 
* Nếu bị phát hiện gian lận trong khi làm bài thì thí sinh đó bị huỷ bỏ đáp án và rời khỏi sàn đấu vĩnh viễn 
* Phải tuyệt đối giữ trật tự trong thời gian 15 giây suy nghĩ và không được nhắc câu trả lời 
* Cuối trò chơi, bạn nào trả lời đúng nhiều câu hỏi sẽ chiến thắng. 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 1 
Home 
Văn b ản C ây tre Vi ệt Nam thuộc thể loại g ì? 
Tiểu thuyết 
Thơ 
C. Kí 
D. Truyện ngắn 
(Gâ phÝm ENTER ®Ó xem ®¸p ¸n) 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 2 
 Ai là tác gi ả của C ây tre Vi ệt Nam ? 
Thép Mới 
B. Tô Hoài 
C. Lâm Thị Vỹ Dạ 
D. Nam Cao 
(Gâ phÝm ENTER ®Ó xem ®¸p ¸n) 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 3 
Home 
Trong câu “Và sông H ồng bất khuất c ó cái chông tre”, hình ảnh s ông H ồng được d ùng theo l ối: 
Ẩn dụ 
Hoán dụ 
C. So sánh 
D. Nhân hóa 
(Gâ phÝm ENTER ®Ó xem ®¸p ¸n) 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 4 
Home 
Tre đã tr ở th ành bi ểu tượng của đất nước, d ân t ộc Việt Nam 
Đúng 
Sai 
(Gâ phÝm ENTER ®Ó xem ®¸p ¸n) 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 5 
Home 
“Thành đ ồng Tổ quốc” l à ch ỉ danh hiệu miền đất n ào? 
Bắc Bộ 
Trung bộ 
C. Nam bộ 
D. Tây Nguyên 
(Gâ phÝm ENTER ®Ó xem ®¸p ¸n) 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 1 
Home 
N ội dung của VB C ây tre Vi ệt Nam l à: 
Cây tre là người bạn thân của nhân dân Việt Nam. 
. Tre có mặt ở khắp nơi, tre đã gắn bó lâu đời và giúp ích cho con người trong đời sống hằng ngày, trong lao động sản xuất và cả trong chiến đấu chống giặc. 
C. Tre gắn bó với con người và dân tộc Việt Nam trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai. D. Truyện ngắn 
D. Tất cả đều đúng. 
(Gâ phÝm ENTER ®Ó xem ®¸p ¸n) 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 7 
Home 
Trong VB, ngu ồn vui m à tre mang l ại cho trẻ thơ l à t ừ đ âu? 
Tre hát ru em bé trong giấc ngủ êm nồng 
 Tạo bóng mát cho trẻ em nô đùa 
C. Nguyên liệu từ tre tạo ra que đánh chuyền 
D. Tre làm nên chiếc nôi đưa trẻ . 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
Rung chuông vàng 
Câu hỏi 8 
Home 
VB Cây tre Việt Nam có những đặc điểm nghệ thuật nào? 
Giàu chi tiết hình ảnh chọn lọc mang ý nghĩa biểu tượng 
Sử dụng rộng rãi và thành công các phép nhân hóa 
Lời văn giàu cảm xúc và nhịp điệu 
Tất cả đều đúng 
15 giây bắt đầu 
01s 
02s 
03s 
04s 
05s 
06s 
07s 
08s 
09s 
10s 
11s 
12s 
13s 
14s 
15s 
Hết 15 giây 
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
Đọc kĩ văn bản, nhớ được các chi tiết, các hình ảnh so sánh, nhân hóa đặc sắc 
Vẽ sơ đồ tóm tắt kiến thức bài Cây tre Việt Nam 
Soạn bài: “Câu trần thuật đơn” 
Tạm biệt các em!!!